“İnsanlar bilgisiz doğar, eğitilerek aptal olurlar.”
Bertrand Russell
İnsan bilgisiz doğar;
bu onun en masum halidir. Ama sonra hayatın bütün otoriteleri - devlet, aile, okul ve din adına konuşan sahte otoriteler - o masumiyeti kirletir.
Çocuğun merakı daha filizlenmeden budanır; şüphe “günah” diye yaftalanır, sorgu “ayıp” diye susturulur.
Ve insan, kör itaatin bataklığında büyümeye zorlanır.
Aptallık fıtrat değil, öğretilmiş bir köleliktir. Bugün eğitim denilen şey çoğu yerde aklı açmak için değil, kapatmak içindir. Okullar robot üretir, din kurumları vicdanı değil biat etmeyi öğretir, devletler özgürlük değil korku aşılar. Böylece düşünmeyen kitleler yaratılır; vicdanı susturulmuş, aklı felç edilmiş, ama kendini
“bilgili” sanan
bir sürü insan topluluğu.
Ve işte bu yüzden toplumlar çürümektedir. Din maskesi altında sahte dindarlık yayılır: inanç, vicdan değil; siyaset ve çıkar için kullanılır.
Milliyetçilik adı altında körlük pompalanır: insan, insana düşman edilerek kendi vicdanından uzaklaştırılır. Politikacılar, kitleleri aptallaştırarak iktidarlarını sağlamlaştırır. Bütün bu düzenin tek amacı, düşünmeyen ama itaat eden kalabalıklar yaratmaktır.
Oysa asıl görev, bilgisizliği aşmak ve aptallığa karşı direnmek; vicdanı yeniden ayağa kaldırmaktır. Çünkü insan, ancak vicdanıyla özgürdür; sorgulamadığında değil, sorguladığında insandır.
Eğitim, gerçek anlamıyla ancak zincir kırdığında bir değere dönüşür. Aksi halde sadece kölelik öğreten bir hapishanedir.
Kırın etrafınıza örülen duvarları.!
Mahmut Uzun
