Kıbrıs eğitiminde yeni bir dönem: Pontos Soykırımı Anma Günü’nün resmen kabulü – Türkiye’nin “Mavi Vatan” doktrinine yanıt
Χρήστος Κωνσταντινίδης / Hristos Konstantinidis
Kıbrıs’taki eğitim alanına yeni bir boyut kazandırıyor Temsilciler Meclisi’nin son kararı: 19 Mayıs’ın, Pontoslu Rumların Soykırımını Anma Günü olarak resmen kabul edilmesi. Kıbrıs gazetesi Fileleftheros’un haberine göre, 117(I)/2025 sayılı yasanın kabulü tarihsel bilinci güçlendiriyor ve okul topluluklarını bu günü eğitim planlarına dâhil etmeye çağırıyor; böylece hafıza ve tarihsel bilginin önemine dikkat çekiliyor.
Eğitim Bakanlığı genelgesinde neler yer alıyor
Eğitim Bakanlığı’nın tüm ortaokullara, liselere ve teknik okullara gönderdiği genelgeye göre, 19 Mayıs günü öğrenciler sınıflarında ilgili broşürleri okuyacak ve kısa süreli bir tartışma gerçekleştirecek. Amaç, soykırımın anlamını ve tarihsel hafızanın korunmasının gerekliliğini kavramak.
Genelge ayrıca, aynı uygulamanın sürdürüldüğü diğer resmî yıldönümleri ve anma günlerini de hatırlatarak, öğrencilerin tarih, insan hakları, barış ve demokrasi konularında daha geniş bir eğitim almalarına katkıda bulunuyor.
Kıbrıs okullarında anılan anma günleri
Ortaöğretim ve Teknik Eğitim Müdürlüklerinin ilgili yönergesine göre, sınıflarda özel olarak anılması öngörülen tarihler arasında şunlar yer alıyor:
14 Eylül: Küçük Asya Felaketi’nin Anısı
27 Ocak: Holokost Anma Günü
15 Ocak: Enosis (Birleşme) Referandumu Yıldönümü
8 Mart: Dünya Kadınlar Günü
8 & 9 Mayıs: Halkların Faşizme Karşı Zaferi & Avrupa Günü
10 Mayıs: Ermeni ve Süryani Soykırımı
19 Mayıs: YENİ GÜN – Pontoslu Rumların Soykırımı
Tarihsel sorumluluk ve eğitim
19 Mayıs’ın okullardaki anma günleri arasına kurumsal olarak eklenmesi, eğitim çevrelerinin belirttiği üzere, tarihsel adaletin sağlanması ve pedagojik duyarlılığın geliştirilmesi açısından önemli bir adım oluşturuyor. Uygun eğitsel yaklaşımlar sayesinde öğrenciler tarihsel gerçeği tanıyacak, düşünecek ve hafıza, soykırımlar ve insanî değerler konularında eleştirel düşünme becerilerini geliştirecekler.
Bu eklemeyle Kıbrıs eğitimi, kolektif tarihsel hafızanın korunması ve Pontoslu Yunanlılara yönelik tarihsel haksızlığın tanınması yönünde rolünü daha da güçlendiriyor.
Kıbrıs üzerinden “Mavi Vatan”a yanıt!
Geçtiğimiz Mayıs ayında Nikos Hristodulidis, Pontoslu Rumların soykırımını anma günü vesilesiyle Türkiye’ye net bir mesaj göndermişti. Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Paralimni–Derinya Belediyesi tarafından, “Temeteron” (Mağusa Pontos Derneği), “Nikos Kapetanidis Eylem Derneği”, Kıbrıs Helen Kültürü Enstitüsü, Argyroupoli (Atina) Pontoslular Derneği ve Kavala Pontuslular Kulübü işbirliğiyle düzenlenen 19 Mayıs 2025 tarihli anma etkinliğinde ana konuşmacıydı.
Konuşmasının ardından Kıbrıs lideri, Pontos medyasına yaptığı açıklamalarda Helenizm’e dair derin anlamlar taşıyan ifadelerde bulundu:
“19 Mayıs Anma Günü’nü okullara dâhil etme kararımız, yalnızca kurbanların anısını onurlandırmak için değil, aynı zamanda sizin mücadelenizden ders almak içindir. Yıllar geçmesine rağmen örgütlü ve kararlı biçimde bu ateşi canlı tutuyorsunuz. Sizin mücadelenizden güç alıyoruz; bu güçle işgali sona erdirip vatanımızı yeniden birleştirmek istiyoruz,” dedi Nikos Hristodulidis.
Kıbrıs’ın okullarda Pontos soykırımını öğretme kararının “Mavi Vatan” doktrinine bir yanıt olup olmadığı sorulduğunda Cumhurbaşkanı bunu evet olarak yanıtladı:
“Evet, bu aynı zamanda ‘Mavi Vatan’a da bir cevaptır. Türkiye’nin Yunanistan ve Kıbrıs’a tek bir bütün olarak yaklaştığını fark etmemiz gerekiyor. Biz de Türkiye’ye aynı yöntemlerle değil, bir bütün olarak —yani Helenizm olarak— karşılık vermeliyiz,” diye açıkladı.
