Yine ve yeni bir skandalla çalkalandı Türkiye gündemi. Bu seferkinin adı KPSS. 31 Temmuz 2022 günü düzenlenen sınavın ardından sular şimdilik durulmuş gibi. Ben de skandalın patlak verdiği 2 Ağustos gününden beri olanları kenara yazıyorum. Tam dört sayfa not çıkardım. Rezaleti adım adım incelemek için bugüne kadar sessizliğimi korudum. Hem her kafadan bir ses çıkmaktaydı hem de sürecin sonunda ne olacağı belirsiz olduğu için ani bir tavırla hareket etmek yanlış olurdu.
Bazı sosyal medya kullanıcılarının Yediiklim Yayınevi'nin deneme sınavlarındaki 20 sorunun birebir aynısının KPSS'de çıktığını bildirmesi kartopu gibi büyüdü. Ben ilk haberi tamgaturk.com sitesinde gördüm.
Neyse ki her türlü rezalette mizah yaptığını sanan dangalaklar bu sefer sahneye çıkmadı. Yoksa Aziz Nesin'in Padişaha Giren Kazık hikayesindeki gibi bir olay olacaktı.
Tabii herkesin aklında ÖSYM denince gelen o meşhur skandal olan 2010 KPSS geliyordu. ÖSYM hızlı bir şekilde iddiaları reddetti. Yayınevi, TELE1'e yaptığı açıklamada iki üç sorunun aynı çıktığı için yaygara koparmaya gerek olmadığını söylüyor ve diğer yayınevlerinin de soruları tutturduğunu ekliyordu.
CHP'li Gökçe Gökçen bunun tesadüf olamayacağını iddia ederken İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, olayın takipçisi olacağını bildirdi. Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu da iddiaların doğru olması halinde sınavın iptal edilmesi gerektiğini söyledi.
CHP Gençlik Kolları Başkanı Gençosman Killik, olay hakkında Kemal Kılıçdaroğlu'nun bilgilendirildiğini, partililere ÖSYM ile görüşme talimatı verildiğini ve Yediiklim Yayınevi'nin telefonlara çıkmadığını kaydetmiştir.
Eğitim ve Bilim Gücü Sendikası, Özlem Gürses'in YouTube canlı yayınına katılarak suç duyurusunda bulunacaklarını bildirdi.
Tayyip Erdoğan, Devlet Denetleme Kurulu'na inceleme talimatı verdi. Ardından, ÖSYM Başkanı Halis Aygün görevden alındı. Aygün, Eylül 2018'den beri görevini sürdürüyordu.
Türkiye Barolar Birliği, etkili ve şeffaf bir süreç olmasını talep etti. İddiaları incelediklerini ve iptal davası olmak üzere hukuki yolların değerlendirildiğini kaydetti.
Eğitim-İş, geçmişte Fetullahçıların çaldığı sınav sorularını hatırlattı. Soruları çalanların değil, hırsızlığı dile getirenlerin yargılandığını aktardı. Şaibelerin aydınlatılmasını istedi.
Devlet Denetleme Kurumu Başkanı Yusuf Arıncı, problemli bir durum gördüklerini ve hızlıca soruşturmayı tamamlayacaklarını söyledi.
CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, Halis Aygün'ün görevden alınmasının yeterli olmadığını Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ve YÖK Başkanı Erol Özvar'ın da görevden el çektirilmesi gerektiğini söyledi ve İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Bahadır Erdem ile birlikte suç duyurusunda bulundu.
CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen, iktidara beş soru yöneltti. Bunlar arasında soruların deep web üzerinden satılıp satılmadığı da vardı.
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, ÖSYM'nin önüne giderek açıklamalarda bulundu. Özdağ, kendisine yakışır bir absürtlükle ÖSYM'nin Kasaplar Federasyonu'na bağlanması gerektiğini çünkü gençlerin geleceğini katlettiğini söyledi. Bu aynı zamanda, aslında bir süre önce pet shopların Kasaplar Federasyonu'na bağlandığı haberlerine yapılan bir göndermeydi.
Devlet Denetleme Kurumu, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu. YÖK de KPSS ile ilgili inceleme başlattı. Erol Özvar, soruşturmanın DDK ile eşzamanlı yürütüldüğünü aktardı. Çok geçmeden Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı da inceleme başlattı.
AKP'li Metin Külünk, YÖK Başkanı Erol Özvar'ın sessiz kalmasını eleştirerek köklü temizliğin YÖK'ten başlaması gerektiğini söyledi. Yine bir AKP'li olan Şamil Tayyar da Halis Aygün'ün görevden alınmasının tüm makam sahiplerine ibret olması gerektiğini söylemişti. Böyle kritik süreçlerde hata yapma lüksünün olmadığını da eklemişti.
Skandal ülkenin tek gündemi haline geledursun Ankara Mali Şube ekipleri Yediiklim Yayınevi'nin Karanfil Sokak ve Cevat Dündar Caddesi OSTİM'deki iki işyerinde arama başlattı.
Görevden alınan Halis Aygün, Kocaeli'ndeki yerel bir gazeteye yaptığı açıklamada alnının ak, vicdanının rahat olduğunu söyledi. Birilerinin rahatsız olduğu için düğmeye bastığını iddia etti. İtibar suikastına dikkat çeken Aygün, kırgın değil üzgün olduğunu belirtti. DDK tarafından başlatılan soruşturma bitene kadar Ankara'da kalacağını, sonrasında Kocaeli Üniversitesi'ne döneceğini kaydetti.
Türkiye İşçi Partisi üyesi öğrenciler dokuz ilde ortak basın açıklaması gerçekleştirdi ve sınavın iptalini istedi. TİP MYK Üyesi ve Genel Sekreteri Arzum Yalçın, 4. Levent'teki ÖSYM İstanbul e-sınav merkezi önünde suçluların cezalandırılmasını istedi ancak Halis Aygün'ün görevden alınmasının meseleyi çözmeyeceğini belirtti.
DEVA Partisi Sözcüsü İdris Şahin de geçmişteki hataları hatırlattı. Yaptığı yazılı açıklamada ÖSYM'nin soruları yayınevinden aldığı veya soruların önceden paylaşıldığı olasılıkları üzerinde durdu. Emek hırsızlığına vurgu yaparken DDK'nın incelemeyi hızlı bir şekilde yapması gerektiğini söyledi.
Büyük Türkiye Partisi Genel Başkanı Hüseyin Baş ise, Twitter hesabından, tüm bu olanların bilinçli bir şekilde yapılmış olabileceğini dile getirdi. Kimin suçlu bulunacağını merak ettiğini de söyledi.
Yattık, kalktık, yattık, kalktık ve 4 Ağustos 2022 tarihli Resmi Gazete ile ÖSYM'nin başkanlığına Bayram Ali Ersoy atandı. Bir dönem Yıldız Teknik Üniversitesi'nin genel sekreterliğini yapmıştı. Ersoy, İsmailağa Cemaati'nin lideri Mahmut Ustaosmanoğlu'na "Efendim" dediği ve onun ölümüne üzülmeyen kesimi hedef aldığı tivitlerinin de bulunduğu Twitter hesabını kapattı. LinkedIn hesabını da sildi.
Yediiklim Yayınevi'ne ait iki işyerinde arama yapılırken Bursa'daki dershanenin girişindeki Süleyman Soylu fotoğrafı kamuoyunun dikkatini çekti. Fotoğraf, 2018'deki 106'ncı Dönem Kaymakam Adayları Uyum Kursu açılış törenindendi. Halihazırda Hassa kaymakamı olan Ahmet Korkmaz, sınava bu dershanede hazırlandığı için fotoğraf konulmuştu.
4 Ağustos günü yaptığı analizde teyit.org, 20 sorunun birebir aynı olduğu iddialarının yalan olduğunu açıkladı. İncelediği altı sorunun beşinin formülasyonu değişse de içeriği benzeşiyordu.
Barış Terkoğlu, Soruları Çalanlar Devleti Çalıyor başlıklı yazısında Yediiklim Yayınevi'nin Yargı Yayınevi, Doğru Tercih, Kurultay Yayınları ve Benim Hocam ile ilişkisi olduğunu söylüyor. Habertürk'ten aktardığına göre, İsmail Adıgüzel'in Yediiklim Yayınevi'nden çıkan KPSS Tarihin Pusulası kitabındaki sorularla 2014 KPSS tarih soruları birebir aynıymış. 27 tarih sorusunun içinde 21 soru benzeşiyor. Geçmiş dönemdeki skandalların Fetullahçılarla bağlantılı olduğunu hatırlatan Terkoğlu, devletin cemaatlerle işbirliği yapmaya devam ettiğini söylüyor. Sınavları isteyenlerin aslında devleti ele geçirdiğini bildiriyor. ÖSYM başkanının bu sefer erkenden görevden alındığını, 2011 YGS'deki şifre skandalını protesto etmek isteyen gençler için Tayyip Erdoğan'ın "Biz de onların karşısına beş on bin genç koyarız." sözleriyle Fetullahçı Gladyo'ya sahip çıktığını anımsatıyor. Zaten Ankara'da Fetullahçılar dışındaki bir paralel yapılanma bağlantısı konuşuluyormuş.
Barış Onat'ın tele1.com.tr'deki haberine göre daha önce skandalı tesadüf olarak yorumlayan Yediiklim Yayınevi Editörü Ahmet Uğur Karakuza, yirmi sorunun aynı olduğunu düşünmediğini, MEB kitabındaki gibi 5-6 sorunun benzer olduğunu söyledi. Daha önce Milliyet'e konuşan yayınevi yetkilileri geçmiş sınavlarda da benzer soruların olduğunu, kendilerinin yirmi soru olmasa da tutturdukları için reklam yapmadıklarını ve inceleme sonunda açıklama beklediklerini söylemişti.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, yapılan aramada bir kısım dijital materyaller ile soru kitapçıklarına el konduğunu açıkladı.
Sonunda vakit geldi çattı ve Yeni ÖSYM Başkanı Bayram Ali Ersoy, adaylardan özür dileyerek sınavın iptal edildiğini açıkladı. Ağustos ayında yapılması planlanan oturumlar da ertelenmişti. 17 Eylül'de yeni sınav takvimi açıklanacaktı. Tekrar edilecek sınavlar için adaylardan ücret alınmayacaktı.
DDK Başkanı Yusuf Arıncı, kamu vicdanını rahatlatmak ve vatandaşların kafasındaki soru işaretlerini gidermek için sınavın iptaline gerek görüldüğünü; soruşturma sürecinin şeffaf bir şekilde işletileceğini söyledi.
Sınav, bitiminden yaklaşık doksan saat sonra iptal edilmişti. İptal kararı benim tüm dengemi alt üst etti. İlk kez girdiğim sınavda böyle bir olayla karşılaşmak kötü olmuştu. İçimde açıklayamadığım bir huzursuzlukla tüm yetkililere sövmekle geçirdim günün geri kalanını. Gece de uyku uyuyamaz hale geldim. TÜİK, Anadolu Ajansı ve ÖSYM... Millet devletin kurumlarına güvenemez olmuştu.
Benim gibi umutlarını bu sınava bağlayan çok kişi vardı. Çünkü özel sektörde çalışmakla kamuda çalışmak arasında dünyalar kadar fark var. Auschwitz gibi bir ortama sahip işlere girmek bile Türk genci için imkansız oldu. Normalin bir tık üstü biliş kapasitesine sahip Orkundk boşuna Herkes Memur Olmak İster diye bir şarkı yazmamış.
CHP Sözcüsü Faik Öztrak, sınavın iptaline sert tepki göstererek bir an önce seçim istedi. CHP'li milletvekilleri de skandala neden olanların yargı önüne çıkarılmasını talep ediyor.
Bu sırada DEVA Partisi, ÖSYM yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulundu.
Birgün yazarı Timur Soykan, skandalın AKP ile MHP arasında gerilime neden olduğunu iddia etti. Daha önce Habertürk ekranlarında Berhan Şimşek'in de iddia ettiği üzere Halis Aygün, MHP kontenjanından atanmış. Mahmut Özer ile anlaşamıyormuş.
Görevinin kadrolu tehdit ediciliği olduğunu düşündüğüm MHP'li Semih Yalçın'ın Habertürk'ü hedef alması bununla ilgili. Programın sunucu Kürşad Oğuz, düşüncenin sahiplerini bağladığını ifade etse de Devlet Bahçeli, zehir zemberek bir tepki göstermişti. MHP, tüm bu olup bitenleri kumpas olarak görüyormuş. Yeni tarikat ve cemaatlerin ÖSYM'ye girmesi için bir tezgah da olabilir.
Gazete Duvar'dan Müzeyyen Yüce'nin haberine göre, Yediiklim Yayınevi'nin sahibi Münir Çelik, asıl mağdurun kendileri olduğunu söyledi. Yüz bin soru hazırladıklarını ve ÖSYM'nin kendilerinden özensiz davranarak soru aşırmış olabileceğini aktardı. 20 sorunun aynı çıktığı iddialarını yalanladı.
Faktöriyel sorusunu hazırlayan kurum eğitmeni Mehmet Bilge Yıldız, ÖSYM'nin geçmişte sorduğu sorulara bakarak hazırladığını ve bu sorunun 2015 LYS'dekinin rakamları değiştirilmiş hali olduğunu itiraf etmiştir.
T24, cemaat bağlantılı bir dershanede deneme sınavında yöneltilen soruların KPSS'dekilerle aynı olduğunu ve bu dershanede eğitim gören 21 öğrencinin KPSS ile aynı yanıtları verdikleri yönünde bir araştırma haberi yayınladı. DDK uzmanları da soruşturmayı bu yönde derinleştirmiş.
Devlet Bahçeli, yirmi sorunun tamamına doğru yanıt veren adayların tespit edilmesini ve makul bağ bulunursa cezalandırılmalarını istedi.
CHP Ordu Milletvekili İsmail Adıgüzel, skandalın perde arkasında İsmailağa, TÜGVA ve Cihannüma gibi yapılanmaların olduğunu iddia ediyor.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, bilmece gibi bir açıklamayla KPSS ile personel alım süreçlerinin yeni takvime göre güncelleneceğini ve KPSS sonucu geçerlilik süresinin uzatıldığını bildirdi.
Eğitim uzmanı Sadık Gültekin, Türkçe sorularında şifreleme yapıldığını iddia etti. Şifre denince akla ilk 2011 YGS geliyor. Şıkların acayip şekilde dizildiği sınavda, şıkları azdan çok olana doğru sıralayınca yeri değişmeyen seçenek doğru oluyordu.
İddiaların ardı arkası kesilmiyor. Habertürk'ten Bülent Aydemir'in haberine göre diğer yayınevleri de incelenecek.
Süleyman Soylu, fotoğrafını haberleştiren Birgün'ü PKK yayın organı ilan etti. Birgün de yanıt olarak haberin çarpıtıldığını ve kendilerinin PKK'lı olarak damgalanmasının suçluluk telaşı olarak yorumlanabileceğini belirtmiştir.
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) da konuyu inceleyenler kervanına katıldı. Sınava Yediiklim Dershanesi ile hazırlanan adayların cevap anahtarı ve ÖSYM çalışanları ile Yediiklim Yayınevi uzmanlarının hesap hareketleri incelenecek.
Hande Fırat, Hürriyet'te yayınlanan 5 Ağustos 2022 tarihli KPSS'de İptale Giden Yol başlığını taşıyan köşe yazısında iptal kararının cumhurbaşkanı tarafından alındığını bildiriyor. Durum DDK ve YÖK başkanları tarafından cumhurbaşkanına aktarılmış.
Özgür Özel, özür dilemenin değerli ancak yetersiz olduğunun altını çizdi ve bir milyon altı yüz bin kişinin yeniden zorlu bir sınava hazırlık süreci geçireceğini hatırlatarak sorumluların bağlantılarıyla birlikte ortaya çıkarılmasını istedi.
Hacettepe Üniversitesi Matbaası'nda 1974 üniversite sınavı sorularının basımında TRT'nin yaptığı haber sosyal medyada gündem olurken Yıldırım Kaya, sekiz görevlinin sorular basılırken sürekli binaya girip çıktığını iddia etti.
T24'ün haberine göre Ankara Başsavcılığı Müracaat ve Suçüstü Bürosu, ilk incelemede üç sorunun birebir aynı olduğunu tespit etti.
Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, Türkiye'nin akla, adalete ve ahlaka ihtiyacı olduğunu söyledi. Şaibeli sınavı iptal etmenin veya ÖSYM başkanını görevden almanın sorunu çözmeyeceğini ifade etti. ÖSYM'nin ülkenin en güvenilir kurumuyken Fetullahçılar vasıtasıyla çökertildiğini hatırlattı.
Cumhuriyet ve BBC, birer gün arayla geçmişte iptal edilen ve şaibe karışan sınavların listesini yaptı. 1973 yılında o zamanki adı Üniversite Seçme Sınavı (ÜSS) olan üniversite sınavı, soruların özel bir dershane tarafından ele geçirilmesi nedeniyle iptal edilmiş. Cumhuriyet yazarı Şükran Somer, skandalı kaleme almış. 24 Mayıs 1992'de yapılan Anadolu Liseleri Sınavı da soruların satıldığı ortaya çıkınca 4 Haziran 1992'de yenilenmiş. Bu skandalı Hürriyet yazarı Saygı Öztürk ortaya çıkarıp kitapçıkların satıldığını noter aracılığıyla tasdik ettirmişti. Sınavdan bir gün önce kendisi de bir kitapçığı ele geçirmiş. 1999 ÖSS, iki sınav kitapçığının çalındığının anlaşılması üzerine son anda iptal edilmiş. Bu sınava girenlerin birçoğunun 1992'deki ALS'ye de girmesi kaderin cilvesi olarak nitelendirilebilir. ÖSYM'nin boşa harcadığı para 3.5 trilyon olarak kayda geçmiş. Dönemin ÖSYM Başkanı Kemal Gürüz, iptalden başka çarelerinin olmadığını söylüyor.
ÖSYM, 13 Eylül 2009'da düzenlediği Polis Meslek Yüksekokulları Öğrenci Adaylığı Sınavı'nı kopya iddiaları nedeniyle iptal etmiş ve 1 Kasım 2009'da sınavı yenilemiştir. Bu sırada soruşturma sır gibi saklanmıştır. Sonradan ortaya çıktığı kadarıyla iki sınav kitapçığı kaybolmuş. Dershanede çözdürülen 103 sorunun 88'i sınavda yer alan 120 sorunun 88'iyle benzermiş. ÖSYM skandalları arasında ilk akla gelen 2010 KPSS, soruların çalınması nedeniyle iptal edilmişti. Dönemin başbakanı Tayyip Erdoğan, iddiaları reddetse de eğitim bilimleri testinde 110 ve üzeri alanlar ya karı-koca ya da aynı mahalledendi. Kitapçığa "Ha gayret" yazan öğretmen adayları da işin tuzu biberiydi.
CHP İzmir Konak İlçe Gençlik Kolları üyesi gençler, Alsancak Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde toplanıp protesto düzenledi. Konak Gençlik Kolları Başkanı Okan Uslu, sorumluların yargılanmasını istedi. CHP iktidarında mülakatın kaldırılacağını ve güvenilir sınavların olacağını söyledi. 2000'den 2013'e kadar ÖSYM'nin düzenlediği sınavlarda soruların çalındığını anımsattı.
NTV, 6 Ağustos 2022 tarihli haberinde uzmanlarca yapılan incelemede üç sorunun birebir aynı olduğunun ve on şüpheli soruyla beraber on üç sorunun görüldüğünü aktardı. Soruşturmayı ÖSYM için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Memur Suçları Bürosu, Yediiklim Yayınevi içinse Müracaat ve Suçüstü Bürosu yürütüyormuş.
Tayyip Erdoğan, skandalın üzerinden bir haftaya yakın olmuşken Vladimir Putin ile yaptığı Soçi görüşmeleri sonrası hiçbir derde derman olmayan bir açıklama yaptı. Sınavı iptal edilenlerden sınav ücreti alınmayacağını ve ÖSYM'nin şaibeleri ortadan kaldıracağını ifade etti. İptalin arkasında Fetullahçıların olup olmadığı sorusuna Altılı Masa ve Fetullahçı Gladyo'nun aynı şey olduğunu söylerek cevap verdi. Muhalefetin bu durumu seçime kadar kullanıp gençleri aldatacağını iddia etti. CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, AKP'nin Fetullahçılarla kolkola yürüdüğü zamanlara atıfta bulundu ve o dönem çalınan sınavları anımsattı.
Cumhuriyet yazarı Mustafa Balbay, Paralel Sınavlar: Buzdağının Ucu başlıklı yazısında Ankara kulislerinde iki iddia üzerinde durulduğunu aktardı. Birincisi, soruların üç bin kişiye verildiği; ikincisiyse, benzer durumun yakın geçmişteki sınavlarda da yaşandığı. Yediiklim Yayınevi'nin ÖSYM ve Eğitim-Bir-Sen ile ortak projeler yürüttüğünü söylüyor. Balbay, ilk sınavda tam bilenlerin ortaya çıkarılmasını, ikinci sınavla ilkinin karşılaştırılmasını ve örgüt bağlantılarının bu şekilde ortaya çıkarılmasını öneriyor.
YÖK'ün eski başkanı Yusuf Ziya Özcan, Seda Selek'in Halk TV'deki programında İsmail Saymaz'ın sorularını üzerine ÖSYM'nin soru hazırladığı bilgisayara kablo bağlandığını duyduğunu söylüyor. Ona göre soru çalan kurum artık ÖSYM'dir.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 7 Ağustos 2022'deki Akit TV yayınında hükümetin her şeyi doğru yaptığını, dolayısıyla bu yöndeki eleştirilerin yersiz olduğunu söyledi. Ancak biz de hükümetin KPSS sınavından kaldığını gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz. Her kriz yönetiminde eline yüzüne bulaştırmadan edemeyen iktidar sahipleri var çünkü.
Kemal Kılıçdaroğlu, ülkedeki pek çok yolsuzlukta DDK'nın harekete geçmediğini anımsattı. Kimse suçu üzerine almayacağı için Fetullahçıların üzerine attığını da dile getiriyor. Asıl sorunun liyakatsizlik olduğunun altını çiziyor.
Araştırma, soruşturma, inceleme ve saire sonucunda pek bir şey beklemiyorum ancak süreci yakından takip edeceğim. Adımı unutsam bile bu skandalı unutmam. Bu skandal bir gün unutulup giderse ben ölmüşüm demektir.
