Üzerimdeki sıkıntıyı savmak için biraz gezip dolaşmaya karar verdim. Öncelikle destek olan herkese teşekkürler.
İnternetten İstanbul'daki raylı sistemlere bakarken özel sermaye ile yapılan ilk hatta rastladım. Üç numaralı füniküler, Seyrantepe ile Vadistanbul AVM arasında çalışıyormuş. Yatay bir asansör sistemi olan füniküleri deneyimlemek istedim.
Taksim metrosu ve Seyrantepe aktarmasını aştıktan sonra ulaştım ona. AVM'nin kendisi Havaray olarak adlandırıyor. Eski başkan Mevlüt Uysal'ın hayaliydi. Aynı zamanda Üsküdar metrosu ile birlikte hizmete açtığı tek raylı sistem.
Peronda beklerken özel sektör ile kamunun farkını görmüş oldum. Bir kere, haftasonu daha çok sefer var çünkü piyasa haftasonu hareketlidir. Sanırım devlet ulaşımı işten eve evden işe şeklinde kurguladığından cumartesi ve pazar günleri sefer sayıları daha az. İkincisi, kaliteli paydaşlarla çalışılmış. AVM'ye gelecek müşterilerin kazandıracağının amorti edeceğini düşünmüş olabilirler. Bu hattı devlet yapsa muhtemelen birkaç kişinin akrabası zengin olmuştu. Proje, iki kez uzatmadan sonra ancak açılabilirdi ve ücretsiz olması hayal olurdu. Evet, bu hat bedava.
Ben ulaşım, sağlık ve eğitimin yalnızca kamunun elinde olmasından yanayım ama bu proje beni şaşırttı. Son yirmi yılda devlet lafından adeta tiksindim. Haramzadeler halkın vergilerini domuz iştahıyla yediler. Devletin elimdeki tüm kurumlar zarar etti veya ettirildi. Bu nedenle devletin bir fabrikası olması düşüncesinden uzaklaştım. İşçilerin ortaklaşa kurduğu kooperatif modelini önerdim. Sermaye ve emek tüm ortakların olduğundan kâr da onlarındır.
AVM, klasik. Yürüyen merdivenler hep öte tarafta. Katlar aşağı doğru, havanın karardığını anlamak pek mümkün değil dolayısıyla. Son olarak her şey pahalı.